KRİPTO PARA NEDİR?

Fullafk.com – Öncelikle kelime anlamına bakarsak kripto sözcüğü gizlilik taşıyan, gizli belge gibi anlamlar taşımaktadır ve kripto paranın ilk mimarı Satoshi Nakamoto kendi gibi gizli kalan bu kavramı 2008 yılında Bitcoin adında ilk dijital yani kripto parayı kurduğu sistem ile üreterek piyasaya sürmüştür. Kendisi hakkında geniş bilgiler yer almadığından sadece bir söylentiye göre 2010 yılında bu sistemden çıkmıştır.
Kripto paraları Bitcoin’in ardından Etherium,XRP ( Ripple) , Litecoin ve günümüzde bir çok eleştiri alan Dogecoin gibi bir çok ada ve türe sahiptir. Bugün günümüzde borsa üzerinden bilinen yaklaşık 1400 farklı kripto para birimi bulunmaktadır. Kripto para furyası çıkışından bugüne 2021 yılına kadar yaklaşık 13 yıl içinde oldukça yüksek popülarite kazandı ve bu artış gün geçtikçe artmaktadır. Bunun başlıca sebeplerinden biri içinde bulunduğumuz pandemi dönemi ve toplumun kendine gelir kaynağı sağlama çabasından doğmaktadır. Diğer bir sebep de daha önce yıllar içinde kripto para borsası sayesinde milyoner olan yatırımcıların olmasıdır.
Günümüzde uluslararası finansal yatırım sektörlerinde işlemler gerçekleştiren kişilere İngilizcede Türkçe karşılığı tüccar olan “trader“ denmektedir ve bu kelime Türkçe’de de kabul görmüştür.

Bitcoin Nedir? Ne Değildir?

Bitcoin’den ilk olarak Satoshi Nakamoto ve Martti Malmi’nin bitcoin.org isimli siteyi oluşturması sayesinde haberdar olduk. Aynı yılın ekim ayında Satoshi Nakamoto, “Bitcoin uçtan uca elektronik ödeme sistemi” adında bir tanıtım yazısı yayınladı. Önceki aylarda Satoshi Nakamoto ve bir grup gönüllü, Bitcoin’i forumlarda ve basın bültenlerinde yaymaya devam etti. Ancak Bitcoin’in ilk ortaya çıktığı zaman 2008 yılıydı. İlk tanıtım yazısında Bitcoin’in temel özelliklerini anlatılmaya çalışılıyor. Bu özellikler arasında güvenliği bir alışverişi sağlarken merkezi oteriteyi devre dışı bırakması gibi özellikler de yer alıyor. Kısacası bu tanıtım yazısı, yeni ve güven gerektirmeyen bir ödeme sisteminin doğuşundan söz ediliyor.

Güven Gerektirmeyen Ödeme Şekliyle Bitcoin

Diğer bir deyişle sistem, birbirini tanımayan iki kişinin birbirine güvenmesi gibi bir gerekliliği yapısında barındırmıyor. Sistem ayrıca, kullanıcıların, kimliklerini işlem ortaklarına veya üçüncü şahıslara ifşa etme ihtiyacını ortadan kaldıran, açık anahtar şifreleme adı verilen bir araç kullanarak mesajları, işlemleri ve verileri onaylamalarına izin verdi. Bitcoin ile yapılan ilk alışveriş, Satoshi Nakamoto ve Hal Finney arasında 2009 yılının mart ayında gerçekleşti. Bugüne kadar kimse Satoshi Nakamoto’nun kim olduğunu öğrenemedi. Hatta 2014 yılında Dorian Nakamoto’nun Bitcoin’in gerçek kurucusu olduğu iddia edildi. Sonuç olarak Bitcoin, merkezi olmayan bir yapıda olduğu için Satoshi Nakamoto’nun kim olduğunun bir önemi yoktur.

Bitcoin’e Yakın Bir Bakış

Bitcoin, bir Euro veya Dolar gibi basılı bir para birimi değildir. Bitcoin’in üretimi, dünya çapındaki bilgisayarlar tarafından ücretsiz bir yazılım aracılığıyla yapılmaktadır. Bitcoin’in en küçük alt birimine ise satoshi adı verilir. Satoshi, bir Bitcoin’in milyonda birine eşittir. Bu durum geleneksel anlamdaki elektronik ödeme sistemlerinin yapamadığı işlemlerin Bitcoin ile yapılmasına olanak sağlar. BTC, Bitcoin’in kısaltması olarak sıkça kullanılır. Ayrıca Bitcoin, kripto para dediğimiz finansal varlıkların ilk örneği olarak da gösterilir. Kripto paralar, geleneksel ödeme sistemleri ve para birimleri ile bazı ortak özellikler taşır. Ancak geleneksel para birimlerinin aksine tamamen dijitaldir. Yaratılışında ve adiyetinde gizlilik söz konusudur.

Bitcoin: Anlam Ayrımı

Bitcoin kelimesi genellikle iki farklı anlamda kullanılır. Bitcoin deyince genellikle kullanıcıların alışveriş ve yatırım amacıyla kullandığı para birimi akla gelir. Bitcoin, harf ve rakamlardan oluşan bir ID’ye sahip cüzdanlarda saklanır. Birisi size Bitcoin yollamak istediğinde kişi size bu adres sayesinde Bitcoin yollayabilir. Siz de özelleştirilmiş anahtar kodunuz sayesinde size gönderilen Bitcoin’e erişim sağlayabilirsiniz.
Bunun yanı sıra bir de Bitcoin protokolü vardır. Bitcoin para birimi ile yapılan tüm işlemlerin toplandığı bir sanal defter bulunur. Bu defterler, dünya çapındaki birçok farklı bilgisayarlarda saklanan devasa boyutlardaki dosyalardır. Bitcoin ağı, alışverişlerin her birini bu deftere kaydeder ve dünya çapındaki diğer defterlere dağıtımını sağlar. Tüm defterler, doğru bilgiyi teyit ettiğinde sistem, yapılan işlemi kalıcı olarak onaylar ve bunun geri dönüşü yoktur.

Bitcoin’in Karakteristik Özellikleri

Bitcoin, birçok şeyi internetten almak için rahatlıkla kullanılabilir. Bu bakımdan kaydı merkez bankalarınca tutulan Euro ve Dolar’a çok benzer. Paypal veya kredi kartlarının aksine Bitcoin ile yapılan işlemler, hiçbir şekilde geri alınamaz ve iptal edilemez. Böylelikle Bitcoin’in bankalara bağlı olmadığını da rahatlıkla söyleyebiliriz. Çünkü sistemdeki her nokta belli bir kullanıcıya aittir ve tüm ağ, defterin doğruluğundan sorumludur. Bir kişi, başka bir kişiye Bitcoin gönderdiği zaman, işlemi doğrulamak için tüm ağ devreye girer. Bu özelliğe kısaca merkezi olmama denir ve Bitcoin’in en karakteristik özelliği olarak bilinir.