Fullafk.com – Trt1’de yayınlanan Payitaht Abdülhamid dizisinde son günlerde gündeme gelen Abdülhamid’e ihanet eden paşalar, hain paşa kim, hain paşalar kimler, mason paşa kim, mason paşalar kimler? gibi bir çok konu arama motorlarından araştırılıyor. İzleyicilerin bu paşaların Osmanlı İmparatorluğunun yıkılışında rolü var mı, hangi devletlerle işbirliği yaptığını, mason paşaların tarihte anlatıldığı gibi gerçekten iyi işler mi yaptı, yoksa masonlar bunları cilalayarak gerçekleri gizliyorlar mı? Bu yazıyı hazırlarken en çok dikkatimi çeken konu özellikle Sadrazam Mustafa Reşit Paşa’dan itibaren mason paşaların birbirleriyle sıkı ilişkileri ve onları devlette yüksek rütbelere getirmeleri. Elbette ki mason paşaların Osmanlı Devletine iyi hizmetleri de  olmuştur ama kırılma noktalarında devletin geleceğini tehlikeye atan kararlar almışlardır. Payitaht dizisinde de merakla beklenen mason paşa bu paşaların içinde. İşte Osmanlı İmparatorluğu dönemindeki mason paşaların kim olduğu haberimizde….

Osmanlı İmparatorluğunda mason paşalar kimler?

• Sadrazam Koca Mustafa Reşit Paşa ; 13 Mart 1800 yılında İstanbul’da doğdu — 7 Ocak 1858 tarihinde 57 yaşındayken İstanbul’da öldü.
• Sadrazam Mehmed Emin Âli Paşa; 5 Mart 1815’de İstanbul’un Mercanağa semtinde fakir bir ailenin oğlu olarak mütevazî bir evde doğdu. 7 Eylül 1871’de vefat etti. Mezarı Süleymaniye mezarlığındadır.  Mason Reşid Paşa vasıtasıyla mason olan Ali Paşaya 1848’de vezirlik ve müşirlik rütbesi verildi.
• Sadrazam Keçecizade Fuat Paşa; 1814 yılında İstanbul’da doğdu. 1868 yılında Nice, Fransa öldü.
• Sadrazam Tunuslu Ethem Paşa; 1818 yılında Rum kökenli bir ailede doğduğuna inanılıyor. 1893 yılında İstanbul’da vefat etmiştir. Çocuklarından Osman Hamdi Bey Türk müzeciliğinin babası olarak bilinmektedir. Diğer oğlu İsmail Galip Bey ise Türk nümismatik’inin kurucusu olarak bilinir. Diğer bir oğlu olan Halil Ethem Eldem ise jeoloji ilmine büyük katkılarda bulunmuştur. Ayrıca 1990 yılında bir suikast sonucu öldürülen MİT Müsteşar Yardımcısı Hiram Abas’ın büyük dedesidir.
• Sadrazam Hayrettin Paşa; Çerkes kökenli Hayreddin Paşa Kafkasya’da doğmuştur. 1 Ocak 1890 tarihinde İstanbul’da öldü.
• Sadrazam Mithat Paşa; 18 Ekim 1822’de İstanbul’da dünyaya geldi. Osmanlı’nın felaketi olan Osmanlı Rus harbini çıkaran Paşadır. II. Abdülhamid bu cezayı ömür boyu hapis cezasına çevirdi. Arabistan’da Taif Kalesi’ne sürülen paşa, 3 yıl burada sıkı denetim altında yaşadıktan sonra 8 Mayıs 1884 gecesi muhafızları tarafından boğularak öldürüldü.
• Sadrazam Ahmet Vefik Paşa; 3 Temmuz 1823 tarihinde İstanbul’da doğdu. Osmanlı devlet adamı, diplomatı, çevirmen ve oyun yazarı. 1890 yılında İstanbul’da Rumelihisarı’ndaki köşkünde hayatını kaybetti.
• Sadrazam İbrahim Hakkı Paşa; 1863 yılında İstanbul’da doğdu. Hüseyin Hilmi Paşa’nın sadrazamlıktan istifası üzerine 1910 yılında da sadrazam oldu. Aynı zamanda Hariciye ve Nafia Nazırlığını da birlikte yürüttü. 1911’de İtalyanların Trablusgarp’a saldırması üzerine bakanlıktan istifa etti. Berlin’e döndükten kısa bir süre sonra 29 Temmuz 1918 günü yaşamını yitirdi.
• Sadrazam Talat Paşa; 1874’te Edirne’de dünyaya geldi. 1903’te İtalyan Obediyası’na bağlı Macedonia Risorta mason locasına girdi. 1909 yılında kurulan Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Büyük Locasının ilk büyük üstadı olarak bir yıl görev yaptı. İttihat ve Terakkî Cemiyeti’nin örgütün feshine karar veren son kongresi 1 Kasım 1918’de Talat Paşa’nın başkanlığında yapıldı. Talat Paşa, o gece Enver ve Cemal paşalar gibi önde gelen cemiyet liderleriyle birlikte bir Alman torpido gemisiyle Karadeniz üzerinden Sivastopol’a geçerek oradan Berlin’e kaçtı. Taşnak Partisi’nin İttihat ve Terakkî erkânının öldürülmesi kararı üzerine suikastçı Soğomon Tehliryan, 15 Mart 1921 tarihinde Talat Paşa’yı Berlin’in Charlottenburg semtindeki Hardenbergstrasse’deki evinin önünde yakın mesafeden başına ateş etmek suretiyle öldürdü.
• Damat Ferit Paşa; 1853 yılında İstanbul’da doğdu. II. Meşrutiyet’in ilânından (1908) sonra Meclis-i A‘yân üyeliğine seçilen Damad Ferid Paşa, daha yüksek mevkilere gelmek ümidiyle İttihat ve Terakkî Fırkası’na yaranma siyasetine yönelerek eski devri kötülemeye başladı. Fakat İttihatçılar’dan beklediği karşılığı göremeyince onların aleyhine döndü. Damad Ferid Paşa ilk hükümetini daha çok Hürriyet ve İtilâf Fırkası’na mensup kişilerden kurdu. Hariciye nâzırlığını da kendisi üstlendi. Hükümetin ilk icraatı, Dersaâdet Dîvân-ı Harb-i Örfîsi Hakkında Kanun adıyla çıkarılan bir kararnâme ile çok sayıda eski İttihatçı sadrazam, nâzır ve yüksek rütbeli subayın tutuklanması oldu. Damad Ferid’in bu yolla İngilizler’in gözüne girme konusundaki aşırı çabalarına rağmen İngiltere’nin Osmanlı Devleti’ne karşı politikası değişmedi. Sadrazamın Paris Konferansı’na katılma isteği İngilizler’in gayretiyle reddedildi. Damat Ferit Paşa İskoç Büyük Locası’nın önemli mason üyelerindendir. Ferit Paşa, Millî Mücadele’nin zafere ulaşması üzerine 21 Eylül 1922’de Avrupa’ya kaçtı. 6 Ekim 1923’te Fransa’nın Nice şehrinde öldü.
• Bahriye Naziri Cemal Paşa; 6 Mayıs 1872 tarihinde Midilli Adasında doğdu. Öteden beri Fransız yanlısı olarak bilinen Cemâl Paşa, I. Dünya Savaşı öncesinde Fransa’nın desteğini kazanmak amacıyla Fransa’ya gitti. Ama siyasal ittifak sağlayamadı ve bunun üzerine Alman yanlısı Enver Paşa ve Talat Paşa ile birlikte 2 Ağustos 1914’te yapılan Osmanlı – Alman İttifakı’nı isteksizce destekledi. Filistin Cephesindeki başka yenilgiler izledi. Gittikçe kötüleşen durumu düzeltmek amacıyla Temmuz 1917’de Yıldırım Orduları Grubu kurularak 4. Ordu kaldırıldı. Cemâl Paşa da göstermelik bir görev olan Suriye ve Batı Arabistan Orduları Genel Komutanlığına (Suriye, Filistin, Hicaz, Yemen ve Asir bölgesi komutanlığı) atandı ve birinci ferikliğe (Orgeneral) yükseltildi. 1918’de bölgenin denetimi Yıldırım Orduları Grubu’na verilince bu görevden de alındı. 21 Temmuz 1922 tarihinde Tiflis’te bulunduğu sırada öldürüldü.
• Devlet Adami ve Yazar Ethem Pertev Paşa; 1824 yılında Erzurum’da doğdu. Devrinin hemen bütün kaynakları, Rumeli beylerbeyiliği ile paşalık unvanı da bulunan Edhem Pertev’in mevki ve rütbe hırsı olmayan, kendisine verilen görevleri dikkatle yerine getiren dürüst bir idareci olduğunda birleşirler. Ebüzziyâ Tevfik açık sözlülüğünden, oldukça serbest fikirli oluşundan dolayı Nâmık Kemal’le ilk karşılaşmalarında iyi anlaştıklarını yazar. Bununla beraber devrinin siyasî olaylarına karışmamıştır. Son defa Kastamonu valisi iken 6 Ocak 1873’te burada vefat etti. Devlete karşı bir ihaneti olmamıştır.
• Devlet Adami ve Musikisinas Prens Mehmet Abdülhalim Paşa; 19 Şubat 1864 tarihinde Kahire’de doğdu. Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın dört oğlundan biridir. 6 Aralık 1921 akşamı araba ile otelinin kapısına geldiği sırada Arşavir Şıracıyan adlı bir Ermeni komitacının silahlı saldırısına uğrayarak hayatını kaybetti.
• Prens Aziz Hasan Paşa,   1909’da kurulan Türkiye Büyük Locası’nın kuruluşuyla ilgilenmesi için Avrupalı “büyük üstadlar” kimi görevlendirdi dersiniz: Mısırlı Prens Aziz Hasan Paşa’yı! Yani Abbas Halim Paşa ile Said Halim Paşa’nın amcaoğlunu.
• Ankara Valisi Reşit Paşa; 1868 yılında Şam’da doğdu. Meşrutiyet’in İlanı için Rumeli’de başlayan ve İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin körüklediği halk hareketleri sırasında 23 Temmuz 1908’de telgraf idaresini basan Siroz halkı tarafından “M. Reşit Paşa” imzasıyla çekilen telgraf, padişah II. Abdülhamit’i Meşrutiyet’i ilan etmeye zorlayan birçok telgrafın ilki kabul edilir. 14 Nisan 1924’te İstanbul’da öldü.