Geçen Pazartesi günü, “Pfizer” şirketi, “Biontech” şirketi ile geliştirmekte olduğu yeni ortaya çıkan korona virüsüne karşı aşısının yüzde 90 oranında etkili olduğunu açıkladı. İki şirket, aşının Kasım ayı sonlarında kullanılması için ABD Gıda ve İlaç Dairesi “FDA” dan onay istiyor. Bulaşıcı hastalık bilim adamları ve uzmanları, aşının ilk denemelerinin sonuçlarının beklentileri aştığını değerlendirdi ve ABD Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü müdürü Anthony Fauci, bu haberin “cesaret verici” olduğunu söyledi. Bu iyimserliğe rağmen, Amerika’nın Sesi web sitesinde bilinmesi gereken üç uyarı sıralandı:

İnceleme

Şirket tarafından açıklanan veriler, şirket dışındaki bilim adamları tarafından incelenmedi. Laboratuvar verileri iyi olsa bile bu, aşının gerçek dünyada iyi çalışacağı anlamına gelmez.

Şirket, aşının hala deneylerin son aşamalarında olduğunu ve son çalışmaların sonuçlarının, bilimsel verileri incelemek ve geçerliliğini sağlamak için deneylere katılmayan araştırmacılar tarafından değerlendirmeye tabi tutulacağını belirtti.

Cevaplanması gereken sorular

Aşı güvenlik verileri henüz bilinmemektedir ve şirket bu verileri Kasım ayının sonlarında, yani çoğu hastanın aşının ikinci dozunu aldıktan iki ay sonra almayı beklemektedir. İlk testler sırasında tespit edilen yaygın yan etkiler şunlardır: kollarda ağrı, ateş ve yorgunluk hissi, ancak ciddi semptomlar gözlenmedi. Rapora göre cevaplanması gereken diğer sorular ve bunlar: Aşı, bir kişiyi enfeksiyon kapmaktan ne kadar iyi koruyabilir? Aşı, Covid-19 hastalığının ciddi semptomlarını önlüyor mu? Aşılanan kişiler enfeksiyonu bulaştırabilir mi? Yaşlıları ne kadar etkiler? Aşılara en az duyarlı olduklarını bilmek.

“Yetmez”

FDA Kasım ayında aşının kullanılması için izin talebini aldıktan sonra, bu onay sürecinin yayınlanması birkaç hafta sürecektir. Fauci, ilk kişinin yıl sonuna kadar aşıyı almasını bekliyordu, ancak miktarlar herkes için yeterli olmayacak. Şirkete gelince, bu yıl 50 milyon doz üretme sözü verdi, bu da yaklaşık 25 milyon insan için yeterli. Rapora göre uzmanlar, önümüzdeki yılın ortasından önce Amerika Birleşik Devletleri’nde büyük ölçekli üretim ve dağıtım beklemiyor. Aşının eksi 70 santigrat dereceye kadar olan sıcaklıklarda depolanması gerektiği düşünüldüğünde, dünya çapında zorluklar yaşanacaktır.

Rapora göre, “Pfizer” önümüzdeki yıl 1.3 milyar doz üretmeyi bekliyor, ancak bu sayı küresel talebi karşılamayacak, bu da başka aşıların üretilmesi ihtiyacı anlamına geliyor. Aşılar, diğerlerinin yanı sıra Amerika Birleşik Devletleri, Hindistan ve Çin’de test ediliyor. American Moderna’nın, sonuçları yıl sonuna kadar açıklanacak olan Johnson & Johnson gibi, klinik deneylerinin sonuçlarını bu ayın sonunda açıklaması bekleniyor.