Fullafk.com – Osmanlı İmparatorluğu Akabe şehrini Yavuz Sultan Selim zamanında 1516 yılında Mısır seferi zamanında fethedilmiş olup Osmanlı zamanında hicaz (hac) yolu üzerinde olduğu için her zaman önemini korumuştur. Osmanlı Devleti’nin elinden 1918 yılında çıkmış olup Payitaht Abdülhamit dizisinde İngilizlerin Osmanlı’nın Araplarla bağlantısını kesmek ve oraya demiryolu hattını engellemek için binbir türlü entrikalar yapmışlardır.

Akabe İsrail Ürdün sınırında Kızıldeniz’in kuzeyinde, Ürdün’ün güneyinde ve Akabe Körfezi kıyısında yer alan önemli tarihi bir liman şehridir. Akabe vilayetinin merkezi olan şehrin nüfusu 150.000’dir. Şehir Ürdün’ün denize açılan tek limanı[1] olması sebebiyle stratejik bir öneme sahiptir. Akabe’nin hemen yanında İsrail’in Elyat şehri yer alır.

7. yüzyılda Müslümanların idaresine geçen şehir, 1115 yılında haçlıların hakimiyetine girdi. Selahaddin Eyyubi Akabe’yi 1170 yılında haçlılardan geri aldı. Yavuz Sultan Selim’ın Mısır seferi sırasında 1516 tarihinde Osmanlı topraklarına katılan şehirde hac yollarının emniyeti için bir kale inşa edildi. Osmanlıların yaptırdığı bu kale Evliya Çelebi’nin seyahatnamesinde ayrıntılı bir şekilde anlatılmaktadır.

Osmanlı topraklarından Hacca gidenlerin Şam’dan sonra ikinci durağı olan Akabe aynı zamanda Şam ile Mısır üzerinden gelen hacıların buluşma noktasıydı. 1869 yılında Süveyş Kanalı’nın, 1908’de Hicaz Demiryolu’nun açılmasıyla Akabe eski önemini kaybetti.

Osmanlı’ya ihanetin merkezi olan şehir Mekke Emiri Şerif Hüseyin İngilizlerde bir olup Osmanlı’ya karşı savaş açtığı ilk kent. Bugün kü Ürdün Kral’lının dedesi dedi Şerif Hüseyin’dir.  I. Dünya Savaşı’ndan sonra Arabistanlı Lawrence lakaplı Thomas Edward Lawrence’ın kışkırtmasıyla ayaklanan Arap göçebelerinin Türk kalesine saldırması ile İngilizlerin eline geçen Akabe 1946 yılında Ürdün’ün bir şehri haline geldi. 1948’deki Arap-İsrail savaşından sonra gelen Filistinli mültecilerle şehrin nüfusu hızla arttı. Günümüzde Ürdün’ün önemli bir gelir kaynağı olan fosfat Akabe limanından ihrac edilmektedir. Bu sebeple önemli bir ticaret merkezi olan şehirde aynı zamanda lüks oteller ve bir de havalimanı mevcuttur.

Ürdün’deki tek sahil kenti ve Akabe Körfezi’nin en büyük ve en kalabalık şehridir . Ürdün’ün en güneyinde yer alan Akabe, Akabe Valiliğinin idari merkezidir. Şehrin 2015 yılında 148.398 nüfusu ve 375 kilometrekarelik bir kara alanı vardı.  Bugün Akabe , hareketli ticaret ve turizm sektörleri aracılığıyla Ürdün ekonomisinin gelişiminde önemli bir rol oynamaktadır . Akabe Limanı da bölgedeki diğer ülkelere hizmet.

Kuzeydoğu ucunda Aqaba’nın stratejik konumu Kızıldeniz Asya ve Afrika kıtaları arasında, binlerce yıl boyunca limanı önemli hale getirmiştir.

Antik kent Elath , Latince’de Aela ve Arapça’da Ayla olarak kabul edildi . Stratejik konumu ve bakır madenlerine yakınlığı, onu Kalkolitik dönemde bakır üretimi ve ticareti için bölgesel bir merkez haline getirdi . [8] Aela, Bizans yönetimi altında bir piskoposluk oldu ve daha sonra Ayla olarak tanındığında MS 650 civarında İslami fetihlerden sonra Latin Katolik unvanı oldu ; Akabe adı geç ortaçağdır.

Akabe’nin Rum Vadisi ve Petra’nın yanındaki konumu , onu Ürdün’ün altın turizm üçgenine yerleştirdi, bu da şehrin dünya haritası üzerindeki konumunu güçlendirdi ve Ürdün’ün en önemli turistik yerlerinden biri haline getirdi.  Şehir, Akabe’yi düşük vergili, gümrüksüz bir şehre dönüştüren, Ayla Vahası , Saraya Akabe , Marsa Zayed ve Akabe Limanı’nın genişletilmesi gibi birçok mega projeyi çeken Akabe Özel Ekonomik Bölge Kurumu tarafından yönetilmektedir.  Şehri bölgede önemli bir turizm merkezi haline getirmeleri bekleniyor. Bununla birlikte, ülkenin tek limanı olarak şehrin stratejik konumu nedeniyle endüstriyel ve ticari faaliyetler önemini korumaktadır .